Antibioticagebruik en -resistentie worden zowel in de gezondheidszorg als in de veehouderij gemonitord en ieder jaar gezamenlijk gerapporteerd in een Nethmap/MARAN-rapport. Zo kan men trends in resistentie in de gaten houden en ingrijpen wanneer er bijvoorbeeld een toename te zien is in resistentie voor verschillende bacterie-antibiotica combinaties.

Gezondheidszorg

Naast het restrictief antibioticabeleid worden in ziekenhuizen nog verschillende maatregelen genomen om het risico van insleep en verspreiding van resistente bacteriën zo klein mogelijk te houden. Daarbij worden mensen die varkens, kalveren of pluimvee houden of daar contact mee hebben of recent in een buitenlands ziekenhuis hebben gelegen, bij opname in een ziekenhuis gescreend op resistente bacteriën (zie ook WIP-richtlijnen BRMO Bijzonder resistente micro-organismen (Bijzonder resistente micro-organismen )Bijzonder resistente micro-organismen en MRSA Meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) staat bekend als de 'ziekenhuisbacterie' (Meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) staat bekend als de 'ziekenhuisbacterie' ) op de RIVM-website. Bij bekend dragerschap wordt die persoon in isolatie verzorgd om verspreiding te voorkomen. Daarnaast is in een centrale database (ISIS-AR Infectieziekten Surveillance Informatie Systeem-Antibiotica Resistentie (Infectieziekten Surveillance Informatie Systeem-Antibiotica Resistentie )Infectieziekten Surveillance Informatie Systeem-Antibiotica Resistentie ) alle resistentiedata te vinden van de bacteriën die in de humane gezondheidszorg getest zijn op resistentie tegen antibiotica. In periodieke overleggen (signaleringsoverleg) worden uitbraken in ziekenhuizen met multiresistente bacteriën laagdrempelig gemeld. Indien nodig kan er actie ondernomen worden om de verspreiding tegen te gaan.

Veehouderij

Inmiddels is door allerlei maatregelen het antibioticagebruik in de veehouderij afgenomen met 58% t.o.v. 2009. Ook de komende jaren zal hard gewerkt worden om het antibioticagebruik nog verder terug te dringen. Daarnaast mogen belangrijke antibiotica voor mensen niet of nauwelijks worden gebruikt bij dieren. Nieuwe richtlijnen (formularia) voor antibioticagebruik bij dieren zijn gemaakt of worden opgesteld, waarbij bestaande resistentie of resistentie-ontwikkeling meegenomen wordt in de afweging om een antibioticum voor een bepaalde ziekte en diersoort wel of niet te gebruiken.

Daarnaast lopen er verschillende onderzoeken om te kijken naar het effect van interventies op bijvoorbeeld het voorkomen van MRSA of ESBL Extended Spectrum Beta-Lactamase. Dit is een enzym dat bepaalde soorten antibiotica (penicillines en cefalosporines) kan afbreken. (Extended Spectrum Beta-Lactamase. Dit is een enzym dat bepaalde soorten antibiotica (penicillines en cefalosporines) kan afbreken. )-producerende bacteriën op een bedrijf. Zoals het effect van toedienen van probiotica aan vleeskuikens op het voorkomen van ESBL bacteriën, het effect van hygiënemaatregelen op bedrijven op het voorkomen van MRSA en ESBL bacteriën en het effect van de verlaging van het gebruik van antibiotica bij dieren op het voorkomen van resistentie.

Overheid

In de Kamerbrief van 24 juni 2015 van minister Schippers staat beschreven wat de overheid al doet om antibioticaresistentie terug te dringen.

Huisartsen

Huisartsen zijn over het algemeen alert op ziektes, veroorzaakt door een bacterie, die moeilijk te behandelen zijn. Het is dan belangrijk om een kweek in te zetten en vast te stellen voor welke antibiotica de bacterie nog gevoelig is, zodat daarmee behandeld kan worden.

MRSA

Meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA Meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) staat bekend als de 'ziekenhuisbacterie' (Meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) staat bekend als de 'ziekenhuisbacterie' )) staat bekend als de 'ziekenhuisbacterie' omdat hij, vooral in ziekenhuizen, epidemieën veroorzaakt. In veehouderijen komt de veegerelateerde MRSA (v-MRSA) voor. De bacterie is ongevoelig (resistent) voor behandeling met meticilline en veel andere antibiotica.

Binnen de veehouderij komt MRSA regelmatig voor. Van de varkens- en vleeskalverhouderijen is 70-90% besmet met de bacterie. Het gaat hier om een specifiek type, ook wel aangeduid als v-MRSA (veegerelateerde MRSA). Ook 8% van de vleeskuikenhouderijen is besmet met MRSA. Mensen die intensief contact hebben met deze dieren zijn in ongeveer 30% van de gevallen drager van dit type MRSA. De overdracht van mens op mens lijkt vrij laag te zijn.