Fijn stof is één van de belangrijkste negatieve milieufactoren met een grote ziektelast in Nederland. Dit is de enige conclusie op basis van wetenschappelijk onderzoek in binnen- en buitenland en beoordelingen door experts van de Wereld Gezondheids Organisatie. In het tijdschrift V-focus werd dit in twijfel getrokken op basis van eigen onderzoek. Het Kennisplatform constateert dat dit onderzoek ondeugdelijk van opzet is en de conclusies van het onderzoek daarom niet kloppen.
V-focus
In het tijdschrift V-focus is een artikel verschenen "Impact van fijnstof zwaar overdreven". Deze uitspraken zijn gebaseerd op een kwalitatieve vergelijking van een kaart van Nederland met de optelsom van een aantal luchtverontreinigingscomponenten en de optelsom van een aantal aandoeningen per 1000 inwoners. Omdat dit niet overeenkomt, wordt het verband tussen luchtverontreiniging en gezondheid door de auteur in twijfel getrokken.
Onderzoek ondeugdelijk
Het Kennisplatform Veehouderij en Humane Gezondheid vindt dat de wijze waarop de gegevens gegroepeerd en onderling vergeleken zijn ondeugdelijk is. Alleen een kwalitatieve vergelijking zoals die in het artikel gebruikt is, zoals het naast elkaar leggen van een kaart van luchtverontreiniging en een kaart van verschillende ziekten die worden samengevoegd, is volstrekt onvoldoende om conclusies te kunnen trekken over het verband tussen luchtverontreiniging en gezondheid. Er wordt dan namelijk geen weging gemaakt naar aard en ernst van de aandoeningen en verschillen in beloop, en het feit dat sommige onderdelen van luchtverontreiniging ernstigere gevolgen hebben voor de gezondheid dan andere onderdelen en dat verschillen bestaan in de nauwkeurigheid van de gebruikte gegevens.
Bovendien wordt voorbij gegaan aan vele nationale en internationale onderzoeken, gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften waarin de samenhang tussen luchtverontreiniging en gezondheidseffecten wordt beschreven.
Voorwaarden onderzoek
De relatie tussen blootstelling aan luchtverontreiniging en gezondheid moet op fijnmazig, liefst persoonlijk niveau onderzocht worden en niet door vergelijking van groepen uit relatief grote gebieden. Dit laatste kan zelfs tot tegengestelde verbanden leiden en is in de wetenschappelijke literatuur uitgebreid beschreven onder de naam "ecological fallacy".
Gezondheid en ook in het artikel genoemde chronische ziekten hangen van veel factoren af. Om de relatie van één factor te onderzoeken moet rekening gehouden worden met alle andere factoren. Daarvoor zijn uitgebreide statistische analyses nodig. Deze zijn in dit artikel niet gebruikt. Alleen een kwalitatieve vergelijking zoals die in het artikel gebruikt is, zoals het naast elkaar leggen van een kaart van luchtverontreiniging en een kaart van verschillende ziekten, is volstrekt onvoldoende om conclusies te kunnen trekken over het verband tussen luchtverontreiniging en gezondheid.
Opzet VGO-onderzoek
Het zorgvuldig uitgevoerde VGO (Onderzoek Veehouderij en Gezondheid Omwonenden )-onderzoek waarbij de gezondheid van 2500 individuen onderzocht is door eigen gezondheidsmetingen én door onderzoek aan meer dan 100.000 individuele patiëntengegevens laat duidelijke verbanden zien tussen fijn stof en gezondheid.