Recente onderzoeken bevestigen eerdere bevindingen dat wonen in de buurt van veehouderijen effect kan hebben op de luchtwegen. Er zijn aanwijzingen voor een verminderde longfunctie en voor een verhoogd risico op longontsteking. Op basis van de beschikbare onderzoeken kan echter niet worden geconcludeerd dat er sprake is van een oorzakelijk verband. Dat concludeert de Gezondheidsraad in haar advies over gezondheidsrisico’s rond veehouderijen van 14 februari 2018.
In het rapport geeft de Gezondheidsraad aan dat hoewel niet kan worden vastgesteld wat de luchtwegeffecten rond veehouderijen veroorzaakt, het wel zinvol is om maatregelen te treffen. De Gezondheidsraad adviseert verdere reductie van de uitstoot van fijnstof en van ammoniak.
De Gezondheidsraad vindt dat het VGO (Onderzoek Veehouderij en Gezondheid Omwonenden )-onderzoek (2017) veel nieuwe inzichten heeft opgeleverd, maar dat er ook vragen blijven bestaan en dat er nieuwe vragen bij zijn gekomen. Vervolgonderzoek lijkt dan ook zinvol. Twee onderzoeksthema's krijgen al aandacht. Ten eerste is er het lopende onderzoek naar een toetsingskader voor endotoxinen. Ten tweede zal onderzoek worden gedaan naar het longontstekingsrisico in de buurt van geitenhouderijen.
Algemeen aanvaarde wetenschappelijke inzichten
In lokale discussies en in juridische procedures wordt regelmatig gevraagd of er sprake is van algemeen aanvaarde wetenschappelijke inzichten of dat het vooralsnog om aanwijzingen gaat. De Gezondheidsraad heeft het over oorzakelijke verbanden en legt in dit rapport uit hoe dat zich verhoudt met de termen algemeen aanvaarde inzichten en aanwijzingen. 'Algemeen aanvaarde inzichten' worden opgevat als aangetoonde of waarschijnlijke oorzakelijke verbanden en 'aanwijzingen' als mogelijk oorzakelijke verbanden, waarvoor de bewijskracht tekortschiet. De Gezondheidsraad concludeert dat er nog geen oorzakelijk verband is aangetoond, maar dat de aanwijzingen voor de gevonden associaties wel duidelijker worden.
Maatregelen geadviseerd
Daarnaast is in een vorige maand gepubliceerd rapport van de Gezondheidsraad geconcludeerd dat voor nadelige effecten op de luchtwegen een oorzakelijk verband met blootstelling aan fijnstof waarschijnlijk is. Dat is aanleiding voor de Gezondheidsraad om maatregelen te adviseren voor verdere reductie van de uitstoot van fijnstof. Daarbij vindt de Gezondheidsraad het zinvol om te monitoren of een verminderde blootstelling aan de betreffende bestanddelen van luchtverontreiniging rond veehouderijen ook gezondheidswinst oplevert.
Het Kennisplatform Veehouderij en humane gezondheid komt dit jaar met een actualisatie van het kennisbericht over fijnstof.