Meer weten en meepraten over circulaire landbouw in relatie tot veehouderij en gezondheid? Kom dan naar het symposium van het Kennisplatform Veehouderij en humane gezondheid in Arnhem op vrijdag 14 oktober. In de grote uitdagingen die er zijn, zoomen we in op circulaire landbouw en de rol van veehouderij daarin, gericht op de gezondheid van mensen.

Tijdens lezingen en workshops gaan experts en ervaringsdeskundigen in op wetenschappelijke en maatschappelijke vraagstukken over circulaire landbouw in relatie tot veehouderij en de humane gezondheid. Tussen de verschillende programmaonderdelen is er genoeg tijd om elkaar te ontmoeten, te netwerken en ervaringen uit te wisselen.  

Dit wordt een dag voor professionals van gemeenten, provincies, agrarisch bedrijfsleven, omgevingsdiensten, GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst)-en, en kennisinstellingen. Ook bestuurders en burgervertegenwoordigers met interesse in het onderwerp zijn van harte uitgenodigd. 

DIRECT AANMELDEN

Voorlopig programma

Hieronder staat het voorlopige programma. Dit zal de komende weken nog worden bijgewerkt.

• 09:30 – 10:00            Inloop
• 10:00 – 10:10            Opening en welkom door Annemarie Moons, voorzitter stuurgroep  Kennisplatform.
• 10:10 – 10:45            Plenair: Peter Drenth (gedeputeerde provincie Gelderland) in gesprek met Annemarie Moons en Bastiaan Pellikaan (AERES)
• 10:45 – 11.30            Plenair: Imke de Boer (hoogleraar dieren en duurzame voedselsystemen, Wageningen Universiteit), “De rol van het dier in een circulair voedselsysteem”
• 11:30 - 11:45             Pauze, naar workshops 11.30-11.45
• 11:45 - 12:45             Workshops eerste ronde: parallelle workshops
• 12:45 – 13:45            Lunch
• 13:45 – 14:30            Plenair: Arjan Stegeman (hoogleraar gezondheidszorg landbouwhuisdieren, Universiteit Utrecht), "Circulaire landbouw zonder circulatie van zoönosen". Nederland staat voor een enorme uitdaging bij de verduurzaming van de veehouderij. Gegeven de huidige opgaves voor milieu en klimaat bestaat het risico dat alle inspanningen worden gericht op reductie van stikstof en CO2 Kooldioxide (Kooldioxide ). Het verleden heeft echter geleerd dat een eendimensionale aanpak vaak voorsorteert op een nieuw probleem in de toekomst. De transitie naar een duurzame veehouderij vereist daarom een integrale aanpak waarbij de aanpak van zoönosen nadrukkelijk aandacht verdient. Wat is nodig voor duurzame veehouderij zonder circulatie van zoönosen?
• 14:30 – 15:30            Workshops tweede ronde: parallelle workshops
• 15:30 – 16:00            Borrel

Omschrijving workshops

1. Van debat naar dialoog in gesprekken over veehouderij: is het mogelijk en hoe? Door: Lotte van Burgsteden (Vrije Universiteit Amsterdam)
   De weerstand en polarisatie in hedendaagse samenlevingen wekken de indruk dat we in een “debatmaatschappij” leven waarin mensen voortdurend bezig zijn hun eigen gelijk te halen. Hoewel debat een overzicht geeft van de verschillen tussen visies en standpunten, ondersteunt het in mindere mate de pogingen van mensen om deze verschillen te leren begrijpen en overwinnen. Het voeren van een dialoog is in dit opzicht productiever. In een dialoog onderzoeken de deelnemers verborgen vooronderstellingen en waarden, waardoor nieuwe, gezamenlijke inzichten kunnen ontstaan. 
   Tot op heden is echter weinig aandacht besteed aan hoe debat en dialoog tot stand komen in “real life”. Daarmee ontbreekt een essentiële schakel voor het beter kunnen faciliteren van dialoog in de praktijk. In deze workshop staan we stil bij de totstandkoming van debat en dialoog in daadwerkelijke interacties, en gaan we oefenen met de knelpunten en mogelijkheden voor dialoog in de context van overheidsbeleid. De workshop richt zich specifiek op één hardnekkig, maatschappelijk probleem: de kwestie van de veehouderij in Nederland. Hoewel de workshop betrekking heeft op de veehouderij, zal het ook meer in het algemeen bijdragen aan ideeën over hoe mensen de dialoog kunnen aangaan over zogenoemde “wicked problems”.
2. Samen luchtkwaliteit meten in agrarisch gebied. Door Marita Voogt en Patrick Heezen (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu):
   Samen luchtkwaliteit meten in agrarisch gebied. Dat is wat veehouders en omwonenden in Venray hebben gedaan in het project Boeren en Buren. RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) begeleidde hen daarbij. Wat kunnen zij, de gemeente en onderzoekers met de metingen? Welke lessen zijn nog steeds bruikbaar en welke nieuwe lessen leren we in de context van toenemende spanningen? Daarover gaan medewerkers van het RIVM met deelnemers aan deze workshop in gesprek. 
3. Zijn pathogenen meetbaar aanwezig in de lucht in de omgeving van mestbewerkingsinstallaties? Door: Wouter Moonen (Provincie Noord Brabant):
   Mestbewerking vindt op bedrijfsniveau of in centrale mestbewerkings-installaties (MBI’s) plaats. In dierlijke mest kunnen bacteriën of virussen zitten. Het is niet bekend in hoe verre de installaties deeltjes uitstoten die schadelijk zijn voor de gezondheid. Omwonenden maken zich zorgen om hun gezondheid omdat weinig bekend is over mogelijke uitstoot (emissies) van ziekteverwekkende micro-organismen. 
   Om het inzicht in emissies te vergroten heeft de provincie besloten om onderzoek uit te laten voeren naar potentieel risicovolle micro-organismen in lucht afkomstig van mestverwerkingsinstallaties. Met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en de HAS Hogeschool is een onderzoek opgestart. Het overkoepelend doel van dit onderzoek is het opstellen van een advies over het inrichten van een monitoringsprogramma.
   Het project is in meerdere fasen onderverdeeld. Voor het monitoringsmeetplan moeten emissies via de lucht uit mestverwerkingsinstallaties worden bemonsterd. In deze monsters worden de pathogenen (potentieel ziekteverwerkende organismen) gemeten.
4. Circulaire veehouderij: een integrale benadering. Door: Wietske Dohmen (Universiteit Utrecht, Institute for Risk Assessment Sciences):
   Bij de transitie naar een duurzame veehouderij wordt gestreefd naar gesloten kringlopen van voerproductie tot en met mestafzet. Vanwege de gezondheidsrisico’s, de omgevingshinder en de gevolgen voor de biodiversiteit is het verminderen van emissies urgent. Maar diergezondheid en -welzijn mogen niet in het geding komen, net als de voedselkwaliteit en het economisch perspectief. Dit vraagt om een integrale benadering met alle daarbij komende uitdagingen.
5. Natuurinclusieve landbouw: voorbeelden uit de praktijk. Lyda Dik (Provincie Gelderland en Wageningen UR): 
   Als er gesproken wordt over natuurinclusieve landbouw vraagt iedereen: Wat is dat eigenlijk? Er zijn verschillende definities in omloop. In deze workshop gaan we met elkaar verkennen wat we onder natuurinclusieve landbouw verstaan aan de hand van voorbeelden uit de praktijk. Denk zelf ook eens na over wat je wel en geen natuurinclusieve landbouw vindt. Met deze workshop worden de deelnemers gestimuleerd daar een beeld over te vormen.
6. Design Thinking met One Health perspectief. Door: Niek van den Berk (TU Eindhoven) en Myrtille Verhagen (Brabant Advies)
   Deze workshop focust zich op wat Design Thinking is en wat het kan bijdragen binnen de overheid. Binnen deze workshop ga je werken aan een case over zoönose-risico binnen natuur-inclusieve landbouw. Door middel van Design Thinking opdrachten met een One Health perspectief gaan jullie ervaren wat deze opdrachten toevoegen aan de discussie over de risico’s van zoönose. Het doel van de sessie is om een ander perspectief te werpen op de problematiek door middel van ontwerp methodieken.

Aanmelden

Deelname aan het symposium is gratis. Aanmelden kan door het invullen van dit formulier.

Over het Kennisplatform

Het Kennisplatform Veehouderij en humane gezondheid is opgericht om op vragen van overheden en ondernemers over veehouderij en de gezondheid van mensen een goed antwoord te kunnen geven.

Duiding en verspreiding van wetenschappelijke kennis staan centraal, waarbij het Kennisplatform onafhankelijk van overheden, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties opereert.

In het Kennisplatform werken zes organisaties samen: RIVM, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht, ZonMw Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie (Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie), GGD GHOR Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) Nederland en Omgevingsdienst NL.